دسته بندی محصولات
آهن یکتا

هر آنچه باید در مورد شمش بدانید

درباره شمش بیشتر بدانید‌

شمش چیست؟

شمش چیست ؟ که به اصطلاح به آن INGOT گفته می شود قطعه ای از مواد فلزی است که با ذوب انواع فلزات مانند طلا, فولاد, قلع, آلومینیوم, تلوریم, برنج, مس و استیل و … شمش تولید می شود. روند تولید شمش هزاران سال قدمت دارد, زیرا قالب سازی فلزات یا همان ریخته گری به شکل منظم شمش حمل و نقل و ذخیره سازی آن را آسان می کند. که از همین رو در فولاد به عنوان ریخته گری نیمه تمام محسوب می شود.

فلز مذاب خالص به صورت میله ای یا بلوکی در قالب ریخته می شود. شمش ها با انجماد مواد مذاب در قالب تولید می شوند. ساخت شمش چندین هدف دارد:

  • در مرحله اول: قالب بطوری طراحی میشود که یکپارچه و محکم باشد . از آنجا که ساختار تشکیل شده توسط مواد مذاب,‌ خواص فیزیکی مواد را کنترل می کند.
  • مرحله دوم: شکل و اندازه قالب برای سهولت در جابجایی و پردازش شمش در سایر فرایند تولید است.

بررسی شمش از لحاظ شکل ظاهری

  • باید توجه داشت که قالب برای به حداقل رساندن اتلاف فلز ذوب شده در گوشه های قالب مستطیل گوشه ها کمی در انتها به هم نزدیک می کنند که کمک به خارج کردن فلز از قالب می باشد. 
  • باعث کاهش هزینه های تولید و محصولات نهایی می شود
  • از ایجاد ترک در اثر خنک سازی ناهموار جلوگیری می کنند.

طرح های متنوعی برای قالب شمش وجود دارد که ممکن است متناسب با خصوصیات فیزیکی مواد مذاب و فرآیند انجماد انتخاب شوند.
قالب ها ممکن است در ریختن مواد مذاب متفاوت باشند, افقی یا از بالا که ممکن است دارای دیواره های صافی باشند. طراحی قالب به دلیل تماس مواد مذاب باعث افزایش انتقال گرما می شود.
قالبها بسته به نیاز انتقال حرارت ممکن است دارای طرح های باشند, ریخته گری شن و ماسه و یا قالب های آهنی و یا با آب سرد که همه موارد وابسته انتقال حرارت مورد نیاز است.

با توجه به اینکه شمش چیست را توضیح دادیم حال نوبت به آن رسیده است که به تولید شمش بپردازیم, تولید شمش آهن طیف گسترده ای از فلزات را شامل می شود. که شمش فولاد یک نوع نمونه اولیه برای تولید محسوب می شود, به لطف فن آوری مدرن تولید شمش با اندازه های ویژه و وزن زیاد امکان پذیر شده است.
در حالت کلی دو نوع ریخته گری برای تولید شمش وجود دارد

  • ریخته گری کلاسیک : از مخلوط شن و ماسه قالبی ساخته می شود که یک بار مصرف است یعنی برای شمش بعدی باید دو باره قالب را ایجاد کرد
  • تولید مکانیکی: قالب با لبه های تمیز و دقیق مطابق بر سفارش مشتری ساخته می شود که یک بار مصرف نیست و میتوان برای تولیدات دیگر از همان قالب استفاده کرد که این فرآیند سریع ترین و راحت ترین روش ساخت شمش میباشد.

کنترل کیفیت در تمام مراحل تولید نقش بسزایی دارد بنابراین نسبت خطا نزدیک به صفر است, که در هر مرحله دقت در ابعادی و مشخصات مواد کنترل می شود.

کاربرد شمش

  • بیلت
  • بلوم
  • اسلب

 

انواع شمش

 

با توجه به اینکه دانستیم که شمش چیست و چگونه تولید می شود حال سوال اینجاست که چه کاربردی دارد. شمش کاربردهای مختلفی در بخشهای گوناگون دارد. بسته به مواد و اندازه در صنعت ساخت و ساز و ماشین آلات نقش مهمی دارد. شمش های تولید شده با ریخته گری می توانند 300 کیلو تا 9 تن وزن داشته باشند از این رو در صنایع سنگین مانند: کشتی سازی و جرثقیل های سنگین استفاده می شود.

شمش فولاد برای مصارفی استفاده می شوند که نیاز به ذوب و قالب گیری باشد یعنی به صورتی که محصول نهایی تنها از راه ریخته گری ایجاد می شود, ماننده قطعات سنگین و اشکال خاص.

کارخانه های تولید شمش

  • ذوب آهن اصفهان
  • فولاد مبارکه اصفهان
  • فولاد خوزستان
  • فولاد خراسان
  • فولاد هرمزگان
  • گروه ملی صنعتی فولاد ایران
  • مجتمع فولاد شاهین بناب
  • شرکت فولاد آلیاژی ایران
  • نورد فولاد یزد
  • فولاد سیرجان

انواع شمش

  • شمش طلا
  • شمش فولادی (آهن)
  • شمش نقره
  • شمش مس
  • شمش روی

بیلت چیست؟

بیلت یکی از پرطرف‌دارترین تولیدات فرآورده نورد میانی فولاد است و با سطح مقطع دایره و مربع تولید می‌شود. طول بلندتر بیلت نسبت به شمش سبب شده است تا از بیلت در تولید میلگرد و مفتول و تسمه استفاده شود. سطح بیلت عرضی کمتر از ۱۵ سانتی‌متر دارد. بیلت در گروه sp 3و sp5 تولید می‌شود که تفاوت‌های آن‌ها به شرح ذیل است:

  • بیلت  sp3 انعطاف‌پذیری بالاتری نسبت به بیلت sp5 دارد
  • بیلت sp5 نسبت به بیلت sp3 استحکام بیشتری دارد

بلوم چیست؟

بلوم به ‌نوعی بیلت با طول بلندترگفته میشود که سطح مقطع بزرگتری نیز دارد. از بلوم برای تولید تیرآهن – ریل و سپری استفاده می‌شود. برای تولید بلوم گاهی از برش کناره اسلب استفاده می‌کنند.

اسلب چیست؟

اسلب محصول فولادی دیگری است که از شمش فولادی تولید  می‌شود. اسلب سطح مقطع مستطیلی و طول ۴ تا ۱۲ متر دارد و از آن در ساخت ورق‌های فولادی و لوله درزدار استفاده می‌شود.

قیمت شمش

شمش از مهمترین مقاطع فولادی میباشد که بر قیمت گذاری کالاهای دیگر تاثیر فراوانی دارد، مهمترین عوامل که بر قیمت شمش فولادی تاثیر گزار میباشد عبارتند از:

  • قیمت سنگ آهن
  • قیمت جهانی نفت
  • هزینه حمل و نقل
  • قیمت ضایعات
  • میزان عرضه و تقاضا
  • نرخ ارز سازنده محصول
  • بازار جهانی

شمش فولادی ( آهن ) در بازار بورس خرید و فروش میگردد وجزء بهترین کالاها برای معاملات در بورس میباشد.در این دسته شمش خوزستان با قیمتی بالاتر از قیمت مورد معامله در بورس داد و ستد میشود